Tìm hiểu về cách tính tổng trong Python

1. Tổng quan về phép cộng trong Python

Các phép toán trong Python được thể hiện thông qua các toán tử toán học. Dưới đây là bảng tổng hợp các toán tử toán học cơ bản trong Python:

Về cơ bản, các toán tử trong Python đã thể hiện được trực quan nhất các phép toán toán học. Sau đây, chúng ta cùng đi vào tìm hiểu sâu hơn về phép cộng tính tổng trong Python.

1.1. Phép cộng

Nhiều người thường thắc mắc “Toán tử trong Python là gì? 

Phép cộng đơn thuần được thể hiện trong Python qua toán tử + hay nói cách khác đó chính là toán tử + trong Python. Phép cộng trong Python thực hiện tính tổng các giá trị số cho nhau,  giá trị này có thể là kiểu dữ liệu int hoặc float. Bên cạnh đó, phép cộng có thể thực hiện trực tiếp việc tính tổng các giá trị, cộng các biến số, cộng giá trị cho biến số, cộng biến số cho giá trị cố định…

Lưu ý: Nếu có ít nhất một giá trị có kiểu dữ liệu là float thì giá trị trả về sẽ có kiểu dữ liệu là float.

• Ví dụ:

a = 3

b = 10

c = 5.0

d = a + b

e = a + b + c

print(d, "d có kiểu dữ liệu", type(d))

print(e, "e có kiểu dữ liệu", type(e))

print(a + 4, "có kiểu dữ liệu", type(a + 4))

print(b + 4.0, "có kiểu dữ liệu", type(b + 4.0))

Kết quả:

13 d có kiểu dữ liệu <class 'int'>

18.0 e có kiểu dữ liệu <class 'float'>

7 có kiểu dữ liệu <class 'int'>

14.0 có kiểu dữ liệu <class 'float'>

Ngoài ra, cũng giống như toán học, chúng ta có thể kết hợp nhiều toán tử phép toán với nhau để thể hiện các biểu thức phức tạp. Điều cần lưu ý ở đây chính là thứ tự thực hiện các phép toán. Trong lập trình Python, các phép toán vẫn sẽ thực hiện ưu tiên giống như trong toán học. Ngoài ra, các biểu thức toán học có thể kết hợp với các toán tử so sánh để làm điều kiện trong các câu lệnh lặp, câu lệnh rẽ nhánh…

2. Cách tính tổng trong Python

2.1. Tính tổng các giá trị đơn

Để thực hiện tính tổng các giá trị đơn ta chỉ cần sử dụng toán tử + trong Python.

• Ví dụ 1:

Chương trình tính tổng 3 số được nhập từ bàn phím

num1 = float(input("Nhập số thứ nhất: "))

num2 = float(input("Nhập số thứ hai: "))

num3 = float(input("Nhập số thứ ba: "))

sum = num1 + num2 + num3

print("Tổng 3 số", num1, num2, num3, "là: ",sum)

Kết quả:

Nhập số thứ nhất: 5.0

Nhập số thứ hai: 4

Nhập số thứ ba: 3

Tổng 3 số 5.0 4.0 3.0 là:  12.0

• Ví dụ 2:

Tỉnh tổng n số được nhập từ bàn phím

Ý tưởng: Kết hợp sử dụng vòng lặp for để giải quyết bài toán này

#Nhập số số hạng cần tính tổng

n = int(input("Nhập số số hạng: "))

#Khai báo biến tổng với giá trị ban đầu là 0

sum = 0

for i in range(n):

num = float(input("Nhập giá trị: "))

sum = sum + num

print("Tổng cần tính là: ", sum)

Kết quả:

Nhập số số hạng: 3

Nhập giá trị: 4.0

Nhập giá trị: 5

Nhập giá trị: 6

Tổng cần tính là:  15.0

2.2. Tính tổng một danh sách số

Cách 1: Duyệt lần lượt từng phần tử trong danh sách và cộng các giá trị

Ví dụ:

a = [1, 2, 3, 4, 5]

sum = 0

for i in a:

sum += i

print("Tổng các phần tử của danh sách a là:",sum)

Kết quả:

Tổng các phần tử của danh sách a là: 15

Cách 2: Sử dụng hàm sum() trong Python để tính tổng

• Ví dụ:

a = [1, 2, 3, 4, 5]

result = sum(a)

print("Tổng các phần tử của danh sách a là:",result)

Kết quả:

Tổng các phần tử của danh sách a là: 15

Lưu ý: Hàm sum() có thể truyền vào 2 đối số. Đối số thứ nhất là danh sách cần tính tổng, đối số thứ 2 là giá trị khởi đầu. Nếu không có đối số thứ 2, thì giá trị khởi đầu mặc định là 0.

• Ví dụ:

a = [1, 2, 3, 4, 5]

result = sum(a)

temp = sum(a, 25)

print("Tổng các phần tử của danh sách a là:",result)

print("Tổng các phần tử của danh sách a với giá trị khởi đầu 25 là:",temp)

Kết quả:

Tổng các phần tử của danh sách a là: 15

Tổng các phần tử của danh sách a với giá trị khởi đầu 25 là: 40

3. Một số bài toán tính tổng phổ biến trong Python 

• Bài toán 1: Viết hàm tính tổng trong Python S = 1 + 2 + 3 + … + n

Ý tưởng: sử dụng vòng lặp for để tính tổng n số nguyên đầu tiên

• Ví dụ:

def cal_summary(n):

sum = 0

for i in range(n+1):

sum += i

return sum

n = 5

print(cal_summary(n))

Kết quả:

15

• Bài toán 2: Viết hàm tính tổng với số lượng đối số bất kì

Ý tưởng: Sử dụng tham số là *args với đối số không giới hạn số lượng

• Ví dụ:

def cal_summary(*args):

sum = 0

for i in args:

sum += i

return sum

print("5 + 4 + 3 = {}".format(cal_summary(5, 4, 3)))

print("1 + 2 + 3 + 4 + 5 = {}".format(cal_summary(1, 2, 3, 4, 5)))
Kết quả:

5 + 4 + 3 = 12

1 + 2 + 3 + 4 + 5 = 15

4. Lời Kết

Như vậy, bài viết đã chỉ ra các toán tử tương ứng với các phép tính tổng trong Python và một số bài toán tính tổng thường gặp. Việc ứng dụng cách tính tổng trong Python là vô cùng quan trọng vì vậy các bạn hãy ứng dụng các kiến thức ở trên để có thể sử dụng thành thạo và tối ưu chương trình của mình. Chúc các bạn thành công!

Nếu bạn đang quan tâm đến học lập trình thì hãy tham khảo ngay các khóa học lập trình Python tại ICANTECH nhé

Nguồn ảnh: ICANTECH.