5 cách khơi dậy tư duy sáng tạo trong học tập của học sinh

1. Tầm quan trọng của việc nuôi dưỡng tư duy sáng tạo của học sinh

Phát triển tư duy sáng tạo trong học tập từ lâu luôn được coi là một khía cạnh thiết yếu của giáo dục và phát triển trí não. Việc nuôi dưỡng khả năng sáng tạo ngay từ khi còn nhỏ rất có lợi vì nó giúp cải thiện sức khỏe cả về thể chất và tinh thần. Áp dụng tư duy sáng tạo vào các hoạt động lớp học là cách hiệu quả để cải thiện khả năng của học sinh. Thực tế cũng đã chứng minh rằng, những bạn học sinh có tư duy sáng tạo có thể đưa ra những ý tưởng đổi mới và giải quyết vấn đề theo những cách độc đáo và giá trị hơn.

Harold Bloom (1956) - nhà phê bình và giáo dục văn học Mỹ, đã nghĩ ra Thang phân loại Bloom. Thang này phân chia việc học thành 6 giai đoạn  và giai đoạn cuối cùng quan trọng nhất là sáng tạo. Bloom khẳng định rằng sáng tạo là một phần không thể thiếu trong quá trình học tập. Nơi mà ở đó, học sinh được phép tạo ra tác phẩm độc đáo của riêng mình, nghiên cứu giải pháp cho vấn đề, tham gia thiết kế sản phẩm hay phát triển lý thuyết. Thật không ngoa khi nói rằng, học tư duy sáng tạo là đỉnh cao của tri thức và giáo dục học sinh.

Thang phân loại Bloom

2. Cách phát triển tư duy sáng tạo trong học tập

Nhận thức về tầm quan trọng của khả năng sáng tạo, hiện nay có rất nhiều các bậc phụ huynh tìm hiểu cách ứng dụng tư duy sáng tạo trong học tập cho con mình. Dưới đây là một số phương pháp phát triển tư duy sáng tạo được phổ biến và hiệu quả dành cho học sinh.

2.1. Chơi các game sáng tạo

Một trong những cách dễ dàng và bổ ích nhất để khuyến khích sự sáng tạo của các bạn học sinh chỉ đơn giản là chơi game. Các dòng gamification lớp học mang lại giá trị giáo dục thực sự với học sinh tham gia, cải thiện tư duy phản biện ở học sinh. Chơi game cũng là cách cho phép bộ não của học sinh luôn hoạt động và sáng tạo không ngừng. 

Niềm vui học tập được ứng dụng vào trò chơi, vừa khơi dậy đam mê của học sinh đồng thời mang đến nhiều giá trị giáo dục tích cực. Những trò chơi có yếu tố thể chất với mức độ cạnh tranh vừa phải không chỉ phát triển tư duy sáng tạo trong học tập của học sinh, mà còn giúp tăng cường sự tự tin, giảm căng thẳng.

2.2. Học một ngôn ngữ lập trình

Học một ngôn ngữ lập trình là hiệu quả để phát triển tư duy sáng tạo của học sinh được chính các chuyên gia công nhận. Về bản chất, việc lập trình bao gồm rất nhiều công việc như phân tích tình huống, xác định các thành phần chính, mô hình hóa dữ liệu và quy trình cần thiết, hay tạo hoặc cải tiến một chương trình có thể giải quyết vấn đề trước mắt. Lập trình đòi hỏi tư duy sáng tạo, lý luận có cấu trúc và logic. 

Lập trình còn có thể đóng vai trò như một chất xúc tác cho sự phát triển cá nhân và tinh thần của trẻ. Viết code cho phép trẻ thể hiện bản thân bằng một hình thức khác ngoài lời nói. Học lập trình giúp trẻ phát triển kỹ năng tư duy sáng tạo, kỹ năng giải quyết vấn đề, tăng sự tự tin và khả năng làm việc nhóm.

Tham khảo: Khóa học lập trình trực tuyến dành cho học sinh từ 6-18 tuổi

2.3. Đặt ra những câu hỏi kích thích sự sáng tạo

Thế giới sáng tạo rất rộng lớn và năng động. Hãy khuyến khích sự sáng tạo bằng cách để các bạn học sinh thỏa sức khám phá các ý tưởng của mình mà lo bị chỉ trích hay phán xét. 

Các bậc phụ huynh có thể hỏi con những câu hỏi có thể chưa từng được đặt ra trước đây hay những câu hỏi khai phá tư duy sáng tạo trong học tập. Ví dụ như: làm thế nào chúng ta có thể thay đổi mọi thứ trong một bối cảnh nhất định? Điều gì có thể xảy ra nếu…? Nếu được làm việc này, phải làm thế nào để nó tốt hơn? Những câu hỏi nhỏ này giúp học sinh nâng cao khả năng sáng tạo, tự tin hơn thể hiện quan điểm riêng và thúc đẩy khả năng giải quyết vấn đề.

2.4. Chia sẻ ý tưởng với mọi người

Ai cũng cần có sự tự tin để thử nghiệm những ý tưởng mới và sáng tạo những điều mới, học sinh cũng vậy. Nghiên cứu, chấp nhận rủi ro và kiên trì là những điều cần thiết cho sự sáng tạo. Thay vì sợ thất bại hay bị chỉ trích, các bạn học sinh nên coi những điều này là cơ hội để cải thiện bản thân.

Bạn có thể chia sẻ các khái niệm với cả lớp để mở rộng phạm vi quan điểm về một chủ đề nhất định. Nhờ đó, bạn có thể khắc phục những lỗi sai của mình, khám phá thêm nhiều điều thú vị hơn nữa khi lắng nghe ý kiến của mọi người. 

2.5. Làm một việc khác nhau mỗi ngày

Thay đổi cách học cũng có thể kích thích những suy nghĩ sáng tạo, biến việc học tập hàng ngày trở nên thú vị hơn. Bạn có thể thay đổi cách thực hiện một bài tập nào đó hoặc tìm hiểu thêm về một môn học mà bạn yêu thích.

3. Lời Kết

Tư duy sáng tạo trong học tập có vai trò quan trọng trong việc phát triển trí não của học sinh. Việc kích thích tư duy sáng tạo giúp các bạn học sinh phát triển toàn diện các kỹ năng bản thân. Sự sáng tạo mang đến cho bạn một kết quả học tập tốt hơn và là nền tảng cho tương lai thành công sau này. 

Cảm ơn bạn đã đọc bài viết, nếu bạn đang quan tâm đến học lập trình thì hãy tham khảo ngay các khóa học lập trình dưới đây tại ICANTECH nhé

• Khóa học lập trình Scratch
• Khóa học lập trình Python

Nguồn ảnh: ICANTECH.