Chương trình con trong Python là gì? Tất cả những điều bạn biết về chương trình con trong Python

1. Khái niệm chương trình con trong Python

Chương trình con là đoạn chương trình được gán một tên và có nhiệm vụ thực hiện một công việc cụ thể. Chương trình con gồm các, gói (package), mô-đun hoặc các hàm tích hợp sẵn (built-in functions) hoặc các hàm tự tạo do người dùng. Từ khoá của chương trình con là gì? Từ khoá của chương trình con là Procedure và Function.

“Có mấy loại chương trình con” hay “Chương trình con có mấy loại?” là câu hỏi mà nhiều người thắc mắc. Chương trình con Python bao gồm hai loại chính là chương trình con tích hợp sẵn và chương trình con do người dùng tự viết.

Thường thì chúng ta sử dụng thuật ngữ "hàm" để chỉ cả hai loại hàm và thủ tục, mặc dù Python không phân biệt rõ ràng giữa chúng, và chúng được gọi chung là "hàm" trong Python. Một chương trình con trong Python có thể được xem như một hàm được đóng gói và trả về một giá trị. Các khái niệm hàm, thủ tục và chương trình con đã được hội tụ thành một thuật ngữ chung là "hàm" hoặc "phương thức" trong Python.

2. Hàm có sẵn

Dưới đây là một bảng liệt kê một số hàm tích hợp trong Python, được chia thành một số danh mục dựa trên chức năng chính:

3. Hàm tự định nghĩa

Trong Python, bạn có thể định nghĩa các hàm riêng của bạn bằng từ khóa "def." Hàm là một đoạn chương trình mà bạn có thể tái sử dụng để thực hiện một tập hợp các công việc cụ thể. Dưới đây là cách bạn định nghĩa và sử dụng một hàm trong Python:

3.1. Cú pháp định nghĩa hàm

def ten_ham(tham_so1, tham_so2, ...):

    # Thân hàm - thực hiện các công việc cụ thể ở đây

    # Có thể trả về giá trị bằng từ khóa "return"

• "ten_ham" là tên của hàm.
• "tham_so1, tham_so2, ..." là danh sách các tham số mà hàm này có thể nhận.
• "Thân hàm" chứa các dòng mã thực hiện công việc cụ thể của hàm.
• Bạn có thể sử dụng từ khóa "return" để trả về giá trị từ hàm.

3.2. Gọi hàm

Sau khi bạn đã định nghĩa hàm, bạn có thể gọi nó từ bất kỳ đâu trong chương trình của bạn bằng cách sử dụng tên hàm và truyền các đối số (nếu cần):

ket_qua = ten_ham(gia_tri1, gia_tri2

3.3. Ví dụ

Dưới đây là ví dụ về cách định nghĩa và sử dụng một đơn vị đơn giản để tính tổng của hai số:

def tinh_tong(a, b):

    tong = a + b

    return tong

x = 5

y = 3

ket_qua = tinh_tong(x, y)

print("Tong la:", ket_qua)

Kết quả của chương trình trên sẽ in ra "Tong là: 8" sau khi tính tổng của hai số 5 và 3 bằng hàm “tinh_tong.”

Hàm trong Python có thể trả về một giá trị bằng từ khóa "return". Dưới đây là một ví dụ về một hàm đơn giản trả về kết quả tích của hai số:

def tinh_tich(a, b):

    tich = a * b

    return tich

# Gọi hàm và lấy giá trị trả về

x = 5

y = 3

ket_qua = tinh_tich(x, y)

print("Tich cua", x, "va", y, "la:", ket_qua)

Trong ví dụ này, hàm tinh_tich nhận hai tham số a và b, tính tổng của chúng, và sau đó trả về kết quả bằng từ khóa "return". Khi bạn gọi hàm tinh_tich(x, y), nó tính toán kết quả và trả về giá trị 15, và sau đó bạn có thể sử dụng giá trị này trong chương trình của bạn.

Khi bạn sử dụng hàm trả về, bạn có thể gán kết quả của hàm cho một biến (như ket_qua trong ví dụ trên) hoặc sử dụng giá trị trả về trực tiếp trong các biểu thức hoặc phương thức khác trong chương trình của bạn.

4. Hàm thư viện

Python có một loạt các thư viện và module mạnh mẽ như NumPy, pandas, matplotlib, requests, và nhiều thư viện khác. Bạn có thể sử dụng hàm từ các thư viện này để thực hiện các công việc cụ thể.

Để có thể sử dụng các hàm trong thư viện cần kết nối thư viện hoặc hàm đó với chương trình. Dưới đây là 1 số ví dụ về hàm thư viện

4.1. Hàm Numpy

NumPy: Thư viện NumPy được sử dụng để làm việc với mảng và ma trận số học

import numpy as np

# Tạo một mảng NumPy

arr = np.array([1, 2, 3, 4, 5])

# Tính tổng của mảng

tong = np.sum(arr)

# In tổng ra màn hình

print("Tong cua mang la:", tong)

4.2. Hàm matplotlib

matplotlib: Thư viện matplotlib cho phép bạn vẽ đồ thị và biểu đồ.

import matplotlib.pyplot as plt

# Dữ liệu để vẽ biểu đồ

x = [1, 2, 3, 4, 5]

y = [10, 15, 7, 20, 11]

# Vẽ biểu đồ đường

plt.plot(x, y)

# Hiển thị biểu đồ

plt.show()

4.3. Pygame

Pygame là một thư viện Python phổ biến được sử dụng để phát triển trò chơi và ứng dụng đa phương tiện, đặc biệt là trong lĩnh vực phát triển trò chơi. Dưới đây là một ví dụ về cách sử dụng các hàm từ thư viện Pygame để tạo một cửa sổ đơn giản và vẽ một hình tròn:

import pygame

import sys

pygame.init()

width, height = 400, 300

screen = pygame.display.set_mode((width, height))

background_color = (255, 255, 255)

pygame.display.set_caption("Ví dụ Pygame")

circle_color = (255, 0, 0)

circle_x, circle_y = 200, 150

circle_radius = 50

running = True

while running:

    for event in pygame.event.get():

        if event.type == pygame.QUIT:

            running = False

    screen.fill(background_color)

    pygame.draw.circle(screen, circle_color, (circle_x, circle_y), circle_radius)

      pygame.display.flip()

pygame.quit()

sys.exit()

5. Lời Kết

Vậy là, chúng ta đã tìm hiểu về các khái niệm cơ bản của chương trình con trong Python. Ứng dụng các kiến thức trên sẽ giúp bạn viết chương trình hiệu quả và đảm bảo tính chính xác, rút ngắn thời gian chạy của chương trình. Hãy áp dụng kiến thức cơ bản này để tối ưu hóa các chương trình Python của bạn và chúc bạn thành công trong lập trình Python.

Nguồn ảnh: ICANTECH.